Ứng dụng đạo Phật trong kinh doanh là quan niệm còn khá mới mẻ. Tuy nhiên nhiều chủ doanh nghiệp đã sớm biết và ứng dụng triết lý nhà Phật vào trong hoạt động doanh nghiệp của mình. Ngoài ra, chủ doanh nghiệp còn dựa trên quan điểm của nhà Phật để hình thành những quy tắc kinh doanh mới, đem lại hiệu quả tốt.
Tại sao cần ứng dụng đạo Phật trong kinh doanh?
Người ta vẫn thường nói “thương trường là chiến trường”. Vì vậy, không thể phủ nhận rằng kinh doanh là nghề đối đầu với nhiều thách thức, áp lực. Đặc biệt, giữa thời buổi kinh tế mở và đang có sự hội nhập toàn cầu, sự cạnh tranh về sản phẩm và dịch vụ giữa các doanh nghiệp ngày càng diễn ra gay gắt. Chủ doanh nghiệp luôn đứng trước nhiều sự lựa chọn, cân nhắc giữa những thiệt hại và lợi ích. Trong cuộc chiến thương trường khắc nghiệt này, không ít doanh nghiệp chỉ chú tâm đến việc làm sao thu về cho mình thật nhiều lợi nhuận mà quên đi các giá trị đạo đức khác. Thậm chí còn bỏ qua lương tâm nghề nghiệp mà gây tổn hại đến môi trường và các lợi ích xã hội.
Đặc biệt, nhằm tối đa hóa lợi nhuận, nhiều doanh nghiệp đã bỏ qua sức khỏe của người tiêu dùng mà cạnh tranh không lành mạnh, thêm vào sản phẩm các chất độc hại, phụ gia… Điều này không chỉ làm ảnh hưởng đến những doanh nghiệp kinh doanh chân chính vì lợi ích chung mà còn gây tâm lý bất an, lo lắng cho người tiêu dùng, sức khỏe cộng đồng. Lẽ dĩ nhiên, cũng làm ảnh hưởng tiêu cực đến sức cạnh tranh và sự phát triển chung của toàn xã hội.
Làm sao để giữ được tính thiện trong môi trường kinh doanh khốc liệt?
Trong bối cảnh đó, việc ứng dụng đạo Phật trong kinh doanh như là một giải pháp hiệu quả cho vấn đề trên. Theo đạo Phật, nghề nghiệp của mỗi người sẽ ảnh hưởng đến các nhìn nhận và suy nghĩ của người đó. Vì vậy, cần tránh những việc như buôn bán chất kích thích, chất độc hại, vũ khí, sinh vật sống, không giết hại động vật để giữ gìn lương tri cho mình.
Khái niệm kinh doanh theo triết lý nhà Phật đang ngày được lan rộng và chấp nhận. Những triết lý này giúp nhà kinh doanh hài hòa yếu tố cạnh tranh, gia tăng sự bền vững, hòa hiếu giữa người với người và giữa con người với thiên nhiên. Một chuyên gia nghiên cứu kinh tế học Phật pháp người Nhật Bản đã mô tả mô hình kinh tế học theo triết lý nhà Phật với các đặc tính cơ bản như: mang lại lợi ích cho nhiều đối tượng; dựa trên nguyên tắc về lòng bao dung và sự hòa hợp; bảo vệ sự vững bền của Trái Đất.
Một số quy tắc khi ứng dụng đạo Phật trong kinh doanh
Quy tắc giữ lương tâm trong sáng:
Là yếu tố hàng đầu và cực kỳ quan trọng. Người làm kinh doanh luôn phải tiếp xúc với tiền tệ và tài chính. Nhiều người thấy lợi nhuận đặt ra trước mắt liền quên hết lương tâm và bỏ qua các giá trị đạo đức.
Quy tắc Lợi mình, lợi người, lợi chúng sinh:
Trong kinh doanh, cần hợp tác để có lợi cho cả đôi bên thì mối quan hệ giữa các đối tác làm ăn sẽ luôn bền vững, cùng sinh lợi nhuận. Coi sự tồn tại và lợi ích của người khác cũng là của mình để tránh làm mất đi những giá trị tốt đẹp và lớn lao hơn.
Tính Vô thường:
Vạn vật chuyển biến không ngừng nghỉ cùng vũ trụ. Có những chuyển biến theo chiều hướng tốt đẹp, nhưng cũng có sự chuyển biến mang tính phá vỡ. Đó là quy luật khách quan. Vô thường để hủy hoại và vô thường để hình thành. Có khi thất bại này lại mở ra một cánh của khác tốt đẹp hơn. Việc của chúng ta là không nản lòng và mỉm cười bước tiếp.
Tính Nhân quả:
Nhân quả là quy luật tồn tại khách quan. Doanh nhân là nhân tố quan trọng trong việc xây dựng đất nước, xã hội ngày một tốt đẹp, phồn thịnh hơn. Nếu các doanh nghiệp và doanh nhân làm việc với tâm trong sáng, lợi mình nhưng cũng không quên cái lợi của người khác thì sẽ có quả báo tốt đẹp. Ngược lại, nếu quá toan tính tư lợi, tâm không an lành thì mãi chỉ là người nghèo trên mọi phương diện.
Trên thực tế, có rất nhiều doanh nhân nổi tiếng tin tưởng và ứng dụng đạo Phật trong kinh doanh, như:
- Ông Phạm Nhật Vượng – Chủ tịch HĐQT Vingroup, là tỷ phú USD của Việt Nam;
- Shark Nguyễn Thanh Việt – Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc công ty cổ phần Đầu tư Xây dựng Hạ tầng và Giao thông (Intracom);
- Bà Nguyễn Thị Phương Thảo – Nữ doanh nhân, tỷ phú, Tổng Giám đốc Vietjet Air;
- Ông Lê Phước Vũ – Chủ tịch Tập đoàn Hoa Sen;
- Bà Thái Hương – Nhà sáng lập, Chủ tịch Hội đồng Chiến lược Tập đoàn TH;
- Ông Ngô Minh Tuấn – Chủ tịch HĐQT Tập đoàn CEO Việt Nam
…
Có thể thấy, ứng dụng đạo Phật trong kinh doanh còn mới mẻ nhưng đã được các doanh nhân, tỷ phú nổi tiếng tin tưởng và áp dụng. Việc đưa triết lý Phật pháp vào trong các hoạt động vận hành doanh nghiệp sẽ giúp thay đổi và đưa doanh nghiệp đến những mực tiêu xa hơn của sự phát triển.
